Bekkenfysiotherapie

Wat is bekkenfysiotherapie?

Bekkenfysiotherapie richt zich op fysiotherapeutische zorg binnen het gehele buik-, bekken- en lage ruggebied bij vrouwen, mannen, kinderen en ouderen. Het bekken, de gewrichtsbanden, de bekkenbodem en de bekkenorganen beïnvloeden elkaar wederzijds. Een klacht in het bekken kan leiden tot een functiestoornis in de bekkenbodem en omgekeerd.

De bekkenbodem is een spierlaag onder in het bekken en heeft drie functies:

• dragen van de buikorganen
• openen en sluiten van de bekkenuitgang
• bijdragen aan de stabiliteit van het bekken

De samenwerkende spieren rondom het bekken en in de lendestreek (het spierkorset) hebben een belangrijke stabiliserende rol voor het bekken en onderrug en daardoor een belangrijke functie in het dagelijks bewegen. De bekkenbodemspieren en het spierkorset kunnen te zwak of te gespannen zijn, of niet op juiste moment functioneren. Hierdoor kunnen stoornissen optreden. Bekkenbodemspieren en het spierkorset zijn aan te spannen en te ontspannen, maar veel mensen zijn zich hiervan niet bewust, voelen de functie niet en hebben er geen bewuste controle over.  

Soms ontstaan klachten door onwetendheid en een verkeerde manier van plassen of ontlasten, soms na meerdere blaasontstekingen of na een buik- of prostaatoperatie. Ook bij kinderen kunnen al op jonge leeftijd klachten worden gezien door verkeerd gebruik van bekkenbodemspieren, soms veroorzaakt door een niet-optimale zindelijkheidstraining. Hoewel minder algemeen bekend, komen ook bij mannen problemen voor die samenhangen met een niet-optimale bekkenbodemfunctie. Bij gezonde zwangeren heeft de fysiotherapeutische begeleiding vooral een preventieve functie, namelijk het voorkómen van bekkenpijn en bekkenbodemproblemen.

Door de bekkenbodemspieren en de spieren die daarmee samenwerken bewust te leren gebruiken en houding en beweging op de juiste manier aan te leren, kunnen veel klachten worden voorkomen.

Wat doet een bekkenfysiotherapeut?

Tijdens bekkenfysiotherapie vindt voorlichting, coaching, begeleiding en behandeling plaats bij onderstaande klachten:

• ongewild verlies van urine en/of ontlasting;
• niet te onderdrukken aandrang om te plassen en/of te ontlasten, veel te vaak plassen;
• moeizaam kwijtkunnen van ontlasting;
• gevolgen van verzakkingen van blaas, baarmoeder of darmen;
• pijnklachten in de onderbuik, rond de anus of de geslachtsdelen;
• seksuele problematiek, gerelateerd aan functiestoornissen van de bekkenbodem;
• voor en na operaties in de onderbuik (gynaecologische, urologische en colorectale operaties);
• bekkenpijn en lage rugklachten in de periode rond zwangerschap en bevalling;
• bij gezonde zwangeren is de begeleiding met name gericht op preventie van bekkenpijn en bekkenbodemdysfuncties;
• bekkenpijn en lage rugklachten door andere oorzaken dan zwangerschap of bevalling.

Specifieke vaardigheden en verrichtingen

• voorlichting geven over en behandeling bij bekkenbodemproblematiek en bekkenpijn;
• helpen bij het leren herkennen en trainen van de spieren van het bekken, van de bekkenbodem en de spiergroepen waarmee de bekkenbodem in het dagelijks    functioneren mee samenwerkt;
• herstellen van de verminderde fitheid die samenhangt met de klacht (conditie) en geven van ADL-adviezen;
• adviseren en helpen bij het herwinnen van de controle over vulling en evacuatie van blaas en rectum (bv. blaastraining);
• indien nodig advies geven over ondersteunende hulpmiddelen, zoals een bekkenband.